Trupat dhe sjelljet tona janë produkte të gjeneve tona dhe mjedisit që na rrethon (me një grimcë të rastësisë nëpër të). Gjenet tona janë relativisht të fiksuara, por trupi që ata ndërtojnë nuk është, as mjedisi. Ky mjedis që ndryshon mund të ndryshojë trupin tonë (obeziteti është një shembull i mirë) dhe depërtojnë më tej, madje duke ndryshuar shprehjen e gjeneve. Ky është një proces i përjetshëm, por ka një interes të madh se si përvojat e hershme të jetës, si stresi ose ekspozimi ndaj ushqimeve me energji të lartë në fëmijëri apo edhe para lindjes nëpërmjet nënës, mund të kenë ndikime që zgjasin për një kohë të gjatë në jetën e të rriturve.

Stresi është një pjesë e pandashme e jetës. Mund të jetë i dobishëm sigurisht – është i nevojshëm për të mësuar dhe për të kujtuar, mbron nga rreziqet fizike të menjëhershme dhe mund të përgatisë trupin për një mungesë të ardhshme të burimeve. Por stresi kronik mund të ketë një efekt të dëmshëm, dhe që nga fillimi i jetës sonë deri në fund- lindja, fëmijëria dhe adoleshenca, marrëdhëniet, arsimi, puna, sëmundjet – stresorët mund të shumëfishohen dhe të shtypen.

Duke paralelizuar rritjen e stresit në shoqëritë e zhvilluara, sigurisht që ka një rritje në obezitet. Në Evropë prevalenca e obezitetit është rritur shumë në dekadat e fundit. Pjesa më e madhe e punës së nevojshme për të kuptuar obezitetin është ende përpara nesh, por ne tashmë e dimë për një numër të madh faktorësh të ndërlidhur që e nxisin atë. Këto përfshijnë ndikimin e stresit në ngrënie.

Stresi mund të rrisë ose zvogëlojë marrjen e ushqimit dhe, rrjedhimisht, peshën e trupit. Por gjatë periudhave të stresit kronik, duke pasur parasysh një zgjedhje midis ushqimit me sheqer të lartë, ushqimeve me yndyrë të lartë ose ushqimit të bardhë,tek një përqindje e konsiderueshme prej nesh rritet konsumimi i ushqimit me energji të lartë dhe për pasojë rritet pesha.

Kjo sjellje zakonisht quhet “ngrënie komfortuese/ngushëlluese”, ku njerëzit që ndihen vazhdimisht të shqetësuar apo ankthiozë duken të motivuar për të konsumuar ushqim të shijshëm. Për më tepër, shihet një efekt reciprok, ku ushqimi i shijshëm mund të shtypë reagimin normal të stresit fiziologjik. Me fjalë të tjera, ne mund të përdorim ushqimin për t’u vetë-mjekuar kundër stresit.

Mund të argumentohet se në moshë madhore, përgjigja jonë ndaj stresit është vendosur dhe se nëse duam të reduktojmë stresin tek të rriturit, ne duhet të ndërhyjmë në fëmijëri! Ekziston një pjesë e konsiderueshme provash shkencore që tregojnë se ekspozimi ndaj stresit hershëm gjatë jetës mund të programojë një përgjigje të shtuar në moshën e rritur.

D.Sh.M Albana Daka
Shefe e Rrjetit Laboratorik Spitali Amerikan