Anemia tek fëmijët prematurë – Dr. Shkc. Sotiraq Lako
Anemia përkufizohet si pakësim i qelizave të kuqe të gjakut (dhe hemoglobinës). Qelizat e kuqe të gjakut (hemoglobina) janë përgjegjëse për transportimin e oksigjenit në qelizat dhe indet e trupit, dhe mungesa e tyre mund të çojë në dobësi, lodhje, vështirësi në frymëmarrje, rrahje të shpejta të zëmrës, dhimbje gjoksi, marrje mëndsh, dhimbje koke (pjesa e pasme e kokës) dhe komplikime të tjera. Në foshnjat prematurë, ndërlikimet mund të jenë më të mëdha, duke rezultuar në probleme të zhvillimit fizik.
Shkaqet
Nuk është e pazakontë që të porsalindurit të kenë anemi të lehtë. Për shkak të rritjes së shpejtë të trupit, pakësimit/mungesës së hekurit tek nëna (në ushqyerjen me gji), pakësimi i hekurit tek i porsalinduri, për rrjedhojë dhe anemia nga mungesa e hekurit, janë të pritshme.
Tek fëmijët prematurë, mundësia e zhvillimit të anemisë është më e madhe. Tek fëmijët prematurë akoma nuk kanë ndodhur ndryshimet biologjike të nevojshme për të prodhuar qeliza të reja të gjakut të pavarura nga nëna e tyre. Disa nga këto ndryshime ndodhin në javët e fundit të shtatzënisë, përfshirë fazën kur prodhimi i qelizave të kuqe të gjakut transferohet nga mëlçia në palcën e kockave. Këto boshllëqe në zhvillimin e fetusit mund të çojnë lehtësisht në shfaqje të anemisë.
Nevoja për të marrë kampione të shpeshta të gjakut për të kryer testet e nevojshme laboratorike gjatë kujdesit intensiv neonatal mund ta përkeqësojnë aneminë.
Simptomat dhe Diagnoza
Klinika e anemisë është e shkallëve të ndryshme. Mund të manifestohet me:
- Zbehtësi
- Takikardi (një rrahje e shpejtë e zemrës)
- Takipnea (rritëm i shpejtë i frymëmarrjes)
- Apnea (ndërprerje e frymëmarrjes ose parregullsi e frymëmarrjes)
- Bradikardia (rrahje më e ngadaltë se norma normale e zemrës)
- Humbja e peshës dhe mungesë zhvillimi fizik
- Problem në ushqyerjen për shkak të dobësisë dhe letargjisë
- Një nevojë e shtuar për mbështetje të frymëmarrjes.
Anemia diagnostikohet nga një test standard i gjakut periferik, i cili mat numrin e qelizave të kuqe të gjakut, vlerën e hemoglobinës, si dhe përqindjen e qelizave të kuqe të gjakut në një kampion gjaku (hematokriti). Një test i rëndësishëm është përcaktimi i ferritinemia, treguesi më i mirë i pakësimit të hekurit kur vlera është e ulur.
Trajtimi dhe parandalimi
Foshnjet e lindura brenda afatit zakonisht nuk kërkojnë trajtim për anemi. Për sa kohë që foshnja merr hekur mjaftueshëm përmes qumështit të gjirit ose formulës së pasuruar me hekur ose ushqimeve, anemia zakonisht përmirësohet vetë.
Tek foshnjet prematurë anemia duhet të trajtohet. Ndër opsionet e trajtimit:
- Transfuzioni i gjakut është mënyra më e shpejtë për të rritur numrin e qelizave të kuqe të gjakut tek një foshnje. Gjatë një transfuzioni, qelizat e kuqe të paketuara të gjakut nga gjaku i dhuruesit kalohen përmes një linje intravenoze (IV).
- Terapia hormonale mund të sigurohet në formën e eritropoetinës njerëzore rekombinante (rhEPO), një lloj glikoproteine që stimulon prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut. Avantazhi i rhEPO është se ai mund të ndihmojë në uljen e numrit të transfuzioneve që i duhet një foshnje prematurë, megjithëse kërkon kohë për të punuar dhe mund të jetë shumë i shtrenjtë.
- Shtesat e hekurit gjithashtu mund t’u jepen foshnjave për të ndihmuar në rritjen e shpejtë të numrit të qelizave të kuqe të gjakut.
- Shtrëngimi i vonuar i kordonit (afërsisht 120 deri në 180 minuta pas lindjes) është zbuluar se përmirëson sasinë e hekurit dhe zvogëlon nevojën për transfuzion gjaku, veçanërisht tek foshnjat premturë ose nën peshë.
Për më shumë informacion ose vizitë me Dr. Shkc. Sotiraq Lako, mjek hematolog, kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com
Spitali Amerikan, përqafoje jetën!