Mario Karaj – CEO i Spitalit Amerikan, intervistë ekskluzive për prestigjozen “USA Today”

“Spitali Amerikan, një destinacion i rëndësishëm i turizmit shëndetësor global”, ky është vizioni dhe objektivi i Z.Mario Karaj, CEO i Spitalit Amerikan. Me një strategji të orientuar drejt cilësisë dhe inovacionit, Spitali Amerikan është bërë lider në shërbimin shëndetësor privat në rajon. Tashmë hapi i radhës i Z.Karaj është shndërrimi i spitalit në një destinacion kyç në turizmin shëndetësor global, duke ofruar shërbime të personalizuara sipas standardeve bashkëkohore për pacientët nga e gjithë bota. Ky objektiv do të pozicionojë Shqipërinë si një qendër të rëndësishme për turizmin shëndetësor ndërkombëtar.

Lider në kujdesin shëndetësor në vend, tani Spitali Amerikan tejkalon kufijtë e Shqipërisë duke vendosur standarde të reja

Që nga fillimi i veprimtarisë në vitin 2010, Spitali Amerikan ka qenë pionier në vendosjen e modelit të kujdesit shëndetësor privat në Shqipëri. Duke pasur pajisje moderne dhe ekspertizë ndërkombëtare, grupi ka plane ambicioze për të tërhequr pacientë nga e gjithë bota.

I themeluar në Shqipëri si institucioni i parë privat i kujdesit shëndetësor në vend, Spitali Amerikan është rritur duke përfshirë katër spitale në Tiranë, dy në Kosovë dhe qendra mjekësore në të gjithë rajonin — një trajektore rritjeje që përbën bazën për zgjerim të mëtejshëm. “Ne synojmë të ndërtojmë praninë tonë dhe të bëhemi një lojtar kyç në kujdesin shëndetësor privat në të gjithë Ballkanin,” thotë CEO Mario Karaj.

Fillimisht i specializuar në procedurat kardiake, grupi ka shfrytëzuar kapitalin dhe ekspertizën e SHBA-ve për të zgjeruar ofertën e tij – të nxitur nga kërkesa e pacientëve që rrjedh nga reputacioni i tij për ofrimin e kujdesit shëndetësor të nivelit të lartë. “Reagimet nga pacientët tanë në SHBA dhe Mbretërinë e Bashkuar theksojnë nivelin tonë të kujdesit të personalizuar si arsyen kryesore që ata zgjedhin shërbimet tona,” thotë Karaj. “Spitali Amerikan është i pozicionuar mirë për të udhëhequr në turizmin mjekësor.” Këtu, Karaj ndan njohuritë e tij mbi rolin në rritje të spitalit në kujdesin shëndetësor ndërkombëtar.

“Spitali Amerikan shquhet në Shqipëri si një lider me potencial të jashtëzakonshëm rritjeje”
Mario Karaj
CEO, Spitali Amerikan i Shqipërisë

Pyetje: Cili është vizioni juaj për Spitalin Amerikan në Shqipëri?

Në vitin 2010, Spitali Amerikan filloi të operojë në Shqipëri, duke filluar si një ofrues i vogël privat, por edhe kryesor i kujdesit shëndetësor. Që atëherë, ne jemi zgjeruar ndjeshëm, duke funksionuar në qendrat mjekësore në të gjithë rajonin. Vizioni ynë është ta vazhdojmë këtë rritje, por arritja e saj kërkon zgjerimin përtej tregut shqiptar, i cili është ekonomikisht i kufizuar për shkallën tonë të operimit. Për të adresuar këtë, ne po fokusohemi në turizmin mjekësor.

Pyetje: Si synoni të arrini rritje në turizmin mjekësor?

Ne vlerësuam performancën e spitalit tonë në krahasim me konkurrentët rajonalë dhe zbuluam se renditemi lart për sa u përket ambienteve dhe ekspertizës mjekësore. Ekipi ynë përfshin mjekë të kualifikuar shqiptarë dhe ndërkombëtarë nga vende si Italia. Greqia, SHBA, Gjermania dhe Turqia. Ky grup i larmishëm talentesh rrit aftësinë tonë për të tërhequr pacientë globalisht.

Strategjia jonë përqendrohet në qëndrueshmërinë dhe besimin. Në kujdesin shëndetësor, gabimet mund të kenë pasoja serioze, ndaj ne i japim përparësi ndërtimit të standardeve të forta dhe besimit të pacientit. Të sigurt në cilësinë e shërbimeve tona — shërbimet që i besojmë për familjet tona — tani po u drejtohemi pacientëve ndërkombëtarë.

Turizmi mjekësor u ofron këtyre pacientëve kujdes shëndetësor me cilësi të lartë me një fraksion të kostos në vendet e tyre, së bashku me mundësinë unike për të eksploruar bukuritë natyrore dhe kulturore të Shqipërisë.

Dy vjet më parë, ne filluam të synonim seriozisht tregjet ndërkombëtare, duke përfshirë Italinë. SHBA, dhe Mbretërinë e Bashkuar. Sot, pacientët na vizitojnë rregullisht për procedura të tilla si kirurgjia plastike, mbjellja e flokëve, trajtimet dentare dhe IVF. Ne presim që gama e shërbimeve të kërkuara nga pacientët ndërkombëtarë të rritet në të ardhmen.

Pyetje: Çfarë strategjish keni për të tërhequr dhe mirëpritur pacientë ndërkombëtarë?

Reagimet nga pacientët ndërkombëtarë, veçanërisht nga Mbretëria e Bashkuar, nxjerrin në pah cilësinë unike të kujdesit që ne ofrojmë. Një pacient nga Uellsi u shpreh se ishte hera e tij e parë që kishte një dhomë private në një spital, me një infermiere të përkushtuar që e ndiqte shpesh dhe një përkthyes që e ndihmonte gjatë gjithë qëndrimit të tij.

Ky nivel i kujdesit të personalizuar është një arsye kryesore pse pacientët nga vende si Mbretëria e Bashkuar dhe SHBA-të zgjedhin shërbimet tona. Që nga momenti kur ata mbërrijnë, ne i japim përparësi komoditetit të tyre. Një makinë premium i merr nga aeroporti, duke i bërë të ndihen si VIP. Në spital, ata prezantohen me stafin dhe strukturën nga dikush që flet gjuhën e tyre, duke siguruar një përvojë të qetë.

Për rikuperimin pas procedurës. ne organizojmë akomodim në hotelet e nivelit të lartë nëse është e nevojshme dhe planifikojmë vizita pasuese për të siguruar mirëqenien e tyre. Nëse kërkohet kujdes i mëtejshëm, ne koordinohemi me vendin e tyre, duke minimizuar nevojën për udhëtime shtesë.

Qasja jonë thekson kujdesin e personalizuar, me në qendër pacientin. Të gjithë trajtohen në mënyrë unike, me vëmendje ndaj nevojave të tyre specifike, duke siguruar që ata të ndihen të vlerësuar dhe të kujdesur mirë gjatë gjithë udhëtimit të tyre.

Pyetje: Si ndikojnë në rritjen tuaj partneritetet me investitorët amerikanë?

Ne jemi liderë jo vetëm për shkak të pajisjeve tona të avancuara, por për shkak të qasjes sonë strategjike dhe të kuptuarit të tregut. Me mbështetjen e një fondi kapitali dhe ekspertizën amerikane, ne zbatojmë vazhdimisht strategjitë e biznesit amerikan, duke siguruar që çdo investim të mbështetet nga një hulumtim i plotë i tregut. Puna me grupe nga SHBA sjell besueshmëri dhe standarde të larta.

Pyetje: Çfarë e bën Spitalin Amerikan një mundësi bindëse për investitorët amerikanë?

Spitali Amerikan prezantoi procedura novatore dhe vendosi standarde të reja në mjekësi, duke sjellë një epokë të re për vendin. Ndryshe nga SHBA-të, ku tregu është i ngopur me spitale me përvojë dhe të avancuara, Spitali Amerikan shquhet në Shqipëri si një lider me potencial të jashtëzakonshëm rritjeje. Për investitorët, kjo krijon një mundësi unike.

Nga Dhjetori 2006, Spitali Amerikan prej 17 vitesh mundëson shërbimet bashkëkohore që dikur detyronin shqiptarët të dilnin jashtë vendit

By Spitali Amerikan - Të Reja

Dhjetori është muaji kur ka hapur dyert struktura e parë private shëndetësore, më madhore dhe moderne në vend, Spitalit Amerikan.

I pari spital privat në vend, i cili falë infrastrukturës, stafit shumë të kualifikuar dhe shërbimeve shëndetësore që ofron ka revolucionarizuar shëndetësinë shqiptare, duke sjellë në nivel bashkëkohor jo vetëm kujdesin mjekësor për të gjithë pacientët, por gjithashtu duke mundësuar shërbime për të cilat dikur shqiptarët ishin të detyruar të dilnin jashtë kufijve.

Spitali Amerikan është i pari dhe i vetmi spital në vend që prej 15 vjetësh kryen transplantin e veshkës, ku më shumë se 200 të tilla janë realizuar me sukses nga një ekip mjekësh shumë të kualifikuar dhe me shumë eksperiencë në këtë fushë.

Por transplanti i veshkës nuk është i mundur për të gjithë, kjo për faktin se në Shqipëri kryen transplante vetëm me donatorë të gjallë dhe të afërm, por edhe për shkak të rolit thelbësor që ka përshtatshmëria midis marrësit dhe dhuruesit.

Në të tilla raste për veshkën që ka humbur funksionet nevojitet hemodializa, një proces jetik për çdo pacient.

Që nga vitit 2008 Spitali Amerikan ka organizuar rrjetin e shërbimit bashkëkohor të hemodializës. Strukturimi në 7 qendra, 4 në Tiranë dhe 3 të tjerat në rrethet Durrës, Fier dhe Gjirokastër, ka rritur moshën mesatare të pacientëve që kanë akses në shërbim duke rritur kështu edhe jetëgjatësinë mesatare të tyre. Përvec kësaj Spitali Amerikan ju ka mundësuar pacientëve në hemodializë të marrin falas edhe shërbime të tjera për patologji shoqëruese.

Spitali Amerikan ka krijuar Qendrën e STROKE e cila i jep ndihmë në kohë reale dhe shumë të shpejtë pacientëve që pësojnë goditje në tru. Janë mbi 500 intervente që bëhen në neurokirurgji dhe neurokirurgjinë intervencionuese të cilat janë jetëshpëtuese.

Spitali Amerikan ka gjithashtu risi dhe kontribut të jashtëzakonshëm në Qendrën e Syrit, më moderne në rajon e cila përfshin transplantin e kornesë, kirurgjinë e retinës, vitroretinën, kirurgjinë me lazer, keratokonusit, pra shumë procedura që më parë ishin të pamundura.

Qendra e Gjirit është e pajisur me teknologjinë më moderne dhe një ekip mjekësh multidisiplinar tejet të kualifikuar.
Investimi i jashtëzakonshëm i Spitalit Amerikan në imazheri të avancuar ku përfshihet gjithë gama e diagnostikës me tomografi, rezonantë, PET CT, etj, ka rritur efikasitetin në diagnostikimin e për rrjedhojë në trajtimin e sëmundjeve.

Spitali Amerikan është gjithashtu lider në Fertilizimin In Vitro duke vendosur rekorde në këtë fushë. Italiania e parë në Shqipëri që ka ngelur shtatzënë me IVF ishte 62 vjeç, ndërsa gruaja e parë shqiptare që është bërë nënë me këtë procedurë ishte në moshën 56 vjeçe. 52 vjeçe ishte gruaja e parë që ka lindur binjakë.

Por jo vetëm aparaturat e teknologjitë kanë rëndësi. Spitali Amerikan organizon konferenca të ndryshme, masterklase kombëtare dhe Kongrese Nderkombëtare , me qëllim përgatitjen sa më të mirë të personelit mjekësor me një Platformë Akademike te mirëstrukturuar në vite, dhe evente shkencore te edukimit në vazhdim, shumë të domosdoshme për një Mjekësi bashkohore që ecën me ritme shumë të larta në risi, inovacion dhe teknologji.

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

#spitaliamerikan

Masterklasi Ndërkombëtar i Imazherisë së Gjirit mbledh në Tiranë elitën e mjekësisë shqiptare dhe të huaj

By Spitali Amerikan - Të Reja

Me një pjesëmarrje të rëndësishme dhe interes të lartë, për herë të parë në Tiranë u zhvillua Masterklasi Ndërkombëtar i Imazherisë së Avancuar të Gjirit, më 15 dhe 16 shtator, në Hotel Plaza.

Ky event shkencor mjekësor europian erdhi si fryt i bashkëpunimit të shkëlqyer të Shoqatës Europiane të Imazherisë së Gjirit, Shoqatës Europiane të Radiologjisë, Universitetit të Kembrixhit, Shoqatës Shqiptare të Imazherisë së Gjirit, Shoqatës Shqiptare të Radiologjisë, dhe Shoqatës AMEA – Albanian Medical Education Association, me kontribut të veçantë të Prof. As. Iris Allajbeu.

Për dy ditë me radhë, ekspertë dhe drejtues nga EUSOBI, Universiteti i Kembrixhit dhe Europa ndanë ekspertizën e tyre më bashkëkohore në diagnostikën multidimensionale në Imazherinë e Gjirit, Tomosintezën e Gjirit, MRI-në, Mamografinë me kontrast Intravenoz, si edhe Workshope mbi procedurat mini invazive nën guidën e imazherisë, që ishin edhe risia e këtij masterklasi ndërkombëtar.

“Në këtë masterklas ekspertë dhe liderë nga imazheria e gjirit nga Europa dhe Universiteti i Kembrixhit sjellin të rejat mëtë fundit në metodat më të avancuara diagnostikuese dhe procedurat invazive të gjirit. Risi e këtij eventi janë edhe workshope-t e biopsisë nën eko ku pjesëmarrësit do të kenë mundësinë të trajnohen në grupe të vogla nga ekspertë ndërkombëtarë dhe të Spitalit Amerikan”, tha Prof. As. Iris Allajbeu.

“Ka qenë një masterklas shumë produktiv. Kemi pasur disa leksione të mrekullueshme nga shumë folës të ndryshëm në cështjet që lidhen me imazherinë e gjirit. Përditësimet më të fundit edhe në ditën e dytë patëm leksione të rëndësishme. Ishte kënaqësi për ne që ishim këtu”, u shpreh Dr. Fleur Kilburn-Toppin MA MB BChir FRCR (UK).

I cilësuar si një prej eventeve më të arrira shkencore në fushën e Imazherisë së Avancuar të Gjirit, ky masterklas ndërkombëtar u ndoq nga profesionistë të shëndetit nga të gjitha trevat shqiptare dhe të huaj.

Gjithashtu, për herë të parë në Shqipëri ky aktivitet ka Akreditim Ndërkombëtar nga Bordi Europian i Radiologjisë, kredite CME, të cilat njihen në çdo vend të botës, si edhe nga Oda e mjekëve në Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut.

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

Kujdes shëndetin në stinën e nxehtë, Spitali Amerikan ofron paketat ekzaminuese për korrik-gusht 2023

By Spitali Amerikan - Të Reja

Pushimet e verës janë periudha më e bukur e vitit, por kjo stinë mbart edhe problematika të ndryshme shëndetësore. Ndaj për të shijuar një verë të qetë dhe të shëndetshme, përpara se të niseni drejt destinacioneve të preferuara, është e rëndësishme të keni një informacion të plotë mbi shëndetin tuaj.

Për këtë, ju vijnë në ndihmë paketat ekzaminuese që ofron Spitali Amerikan, të cilat kanë çmime preferenciale dhe janë të vlefshme për periudhën korrik-gusht 2023.

Paketat përfshijnë teste dhe ekzaminime mjekësore për të gjitha grupmoshat dhe kategoritë dhe ofrohen në të trija degët e spitalit.

Për një kontroll të përgjithshëm të shëndetit të gruas, Spitali Amerikan ofron paketën Check-Up me vlerë 13.500 lekë e cila përfshin:

– Vizitë Mjekësore
– Gjak komplet
– CR.Proteina
– D-dimer
– Creatinemia
– Azotemia
– Lipidogramë
– TSH
– Glicemi esëll
– ALT (SGPT)
– AST (SGOT)
– Bilirubinë Totale
– Ferritinë
– Urinë komlet
– Grafi Pulmoni
– EKG
– Eko mamme

Paketa Check-Up për meshkuj kushton 11.500 lekë dhe përfshin:

– Vizitë Mjekësore
– Grafi pulmoni
– EKG
– Gjak komplet
– CR.Proteina
– D-dimer
– Glicemi esëll
– TSH
– Lipidogramë
– ALT (SGPT)
– AST (SGOT)
– Bilirubinë totale
– PSA Totale
– Azotemia
– Creatinemia

Kirurgjia Përgjithshme në Spitalin Amerikan ofrohet me – 20% ulje gjatë periudhës korrik-gusht.

Të gjitha operacionet realizohen nga kirurgë me eksperiencë dhe ekspertizë si dhe aparatura të teknologjisë së fundit, në salla operatore me të gjitha kushtet në përputhje me çdo standard. Operacionet laparaskopike realizohen me teknologjinë bashkëkohore, me aparaturë laparaskopike HD (high definition). Në kirurgjitë klasike dhe laparaskopike përdoren “high energy surgical devices”, të cilat ofrojnë më tepër siguri dhe shkurtojnë ndjeshëm kohën operatore.

Kontrollohuni me paketat kardiologjike në Spitalin Amerikan dhe siguroni shëndetin e zemrës tuaj.

Paketa Kardiologjike I përfshin:

• Vizitë Kardiologu
• EKG
• Provë ushtrimore
• Ekokardiografi
• Lipidogramë

Paketa Kardiologjike II përfshin:

• Vizitë kardiologu
• EKG
• Ekokardiografi
• Holter 24 orë

Paketa Kardiologjike III përfshin:

• Vizitë kardiologu
• EKG
• Ekokardiografi
• Holter-24 orë, monitorim tensioni

Paketa e Anemisë kushton 4.000 lekë dhe përfshin analizat:

• Ferritinë
• Elektroforezë Hgb
• Gjak komplet

Paketa e kontrollit reumatologjik vjen këtë verë me çmim preferencial me vlerë 7.000 lekë dhe përmban:

– Vizitë Reumatologu
– Grafi.art
– Uricemi (Acid Urik)
– Faktori reumatoid
– CR. Proteina
– Eritrosedimenti
– Gjak komplet

Check-Up pediatrik në Spitalin Amerikan

Shërbimi më i mirë për fëmijën tuaj edhe në këtë stinë të nxehtë.
Spitali Amerikan mundëson për të gjithë fëmijët Paketën Pediatrike e cila kushton 3.500 lekë.

Paketa përmban:

– Vizitë pediatri
– Gjak komplet
– Urinë
– PCR

Kontrollet e rregullta gjinekologjike janë thelbësore për mbrojtjen e shëndetit të çdo gruaje.

Prandaj është shumë e rëndësishme që secila prej nesh, duke kryer teste të thjeshta dhe minimalisht invazive, të ulë rrezikun e shfaqjes së një sëmundjeje ose ta diagnostikojë dhe trajtojë në kohë atë.

Paketa e kontrollit gjinekologjik, dedikuar shëndetit të gruas kushton 4.700 lekë dhe përfshin:

– Vizitë gjinekologjike
– Eko gjinekologjike
– PAP Test

Për më shumë informacion ose rezervim për paketat kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

Prof.Dr. Perlat Kapisyzi FCCP: Pletismografia, është i vetmi ekzaminim i sistemit respirator që vlerëson shkëmbimin e oksigjenit në nivel alveolar

By Spitali Amerikan - Të Reja

Ndjeni vështirësi në frymëmarrje, keni kollë të thatë ose me gëlbazë, lodhje, këputje e shoqëruar me ndjenjën e një frymëmarrje jonormale?

Në situatën epidemiologjike të COVID 19 dhe LONG COVID sistemi respirator është ndër më të dëmtuarit deri në nivelin alveolar të shkëmbimit të oksigjenit.

Tashmë nëpërmjet Pletismografisë së sistemit respirator, të cilën mund ta kryeni me teknologjinë e fjalës së fundit PulmOnePlus në Spitalin Amerikan 3, e vetmja në Shqipëri që vlerëson shkëmbimin e oksigjenit në nivel alveolar, keni mundësinë të kontrolloni shëndetin e mushkërive tuaja.

Pletismografia është ekzaminimi i duhur për ju sepse:

– Ofron informacion të hollësishëm, të plotë të mushkërive duke zbuluar llojin e dëmtimit të sistemit respirator në nivelin alveolar dhe ndihmon mjekun në planin e trajtimit
– Zbulon pasojat e COVID 19 dhe sëmundjeve të tjera në mushkëri
– Kontrollon me saktësi shkallën e dëmtimit pulmonar në nivelin e shkëmbimit të oksigjenit nga mushkëritë në gjak
– Ofron komoditet për pacientin gjatë ekzaminimit që zgjat më pak se 20 minuta

Pletismografia e sistemit respirator gjithashtu mund të:

– Krahasojë se si funksionojnë mushkëritë tuaja në nivel alveolar në krahasim me çdo test të mëparshëm që keni bërë
– Mat efektin e sëmundjeve kronike (të zgjatura) të mushkërive në funksionin e pulmoneve në nivelin alveolar
– Zbulon dëmtimet e hershme në funksionin e mushkërive në nivelin alveolar që mund të kërkojnë një ndryshim në trajtimin mjekësor
– Përcakton nëse substancat në shtëpinë tuaj ose mjedisin e punës kanë dëmtuar mushkëritë tuaja në nivel alveolar
– Përcakton me siguri më të madhe aftësinë tuaj për të toleruar procedurat mjekësore, duke përfshirë kirurgjinë.
– Vlerëson aftësitë tuaja për punë në lidhje me funksionin e sistemit respirator.

Prof.Dr. Perlat Kapisyzi është çdo pasdite në Spitalin Amerikan 3.

Për më shumë informacion ose vizitë me mjekët tanë kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com

Spitali Amerikan, përqafoje jetën! #spitaliamerikan

Sindromi i Zorrës së Gjatë apo Dolichosigmoid Colon Syndrome

By Spitali Amerikan - Të Reja

Përgatiti, Dr.Shk.Lida Shosha, Kirurge e Përgjithshme, Kirurge Kolo-proktologe

●A e dini që një pjesë prej jush lindin me një zorrë të trashë më të gjatë se norma?

■Shpesh pacientët vijnë e më pyesin:

– nuk ndihem rehat

– më dhemb ana e majtë e barkut

– fryhet barku nga çdo gjë që ha

– nuk dal dot jashtë

– nuk nxjer dot gazrat

– ndjej gurgullitje të zorrëve

– dhimbjet ndonjëherë më lënë pa frymë

– Kam shkuar disa herë në Urgjencë për ndihmë

– Kam bërë Echo barku, kam bërë analiza, të gjitha janë mirë, çfarë problemi kam?

Sigurisht, pacientët nuk ankojnë pa arsye.

● Ҫfarë është sindromi i zorrës së gjatë apo Dolichosigmoid colon syndrome

■Dolichocolon është një zgjatim i zorrës së trashë, që më së shpeshti përfshin një segment, zakonisht kolonin deshendent apo zbritës dhe kolonin sigmoid,(që ndodhen në flankun e majtë) duke rezultuar në përkulje e përthyerje të këtij segmenti të zorrës e spazma shoqëruese te saj. Mund të kemi dilatim të segmentit të prekur ose jo.

■Nuk duhet të ngatërrohet me një zorrë të trashë jo të zgjatur, por anormalisht të gjerë, e cila quhet #megacolon.

■Koloni sigmoid është një pjesë e zorrës së trashë dhe normalisht ka një gjatësi prej 25-40 cm.

■Dolichosigma është një term që përdoret për zorrën e trashë kur pjesa sigmoide e zorrës ka një gjatësi më te madhe se normalja. Pjesa e tepërt e kolonit sigmoid vendoset në qendër si një lak që ngjitet në zgavrën peritoneale duke arritur deri në fleksurën lienale, në nivelin e T1 afërsisht. Por ka raste që segmenti i përthyer ështe kaq i gjatë sa arrin dhe në fleksurën hepatike. Pjesa zbritëse e zorrës së trashë sigmoide kalon vijën e mesit në L1 dhe vazhdon si rektum. Në këto raste, feçja apo uji i trashë, duhet të bëj “xhiro”poshtë, pastaj lart e poshtë, e në varësi të lupeve apo segmenteve të përthyera derisa të arrijë në pjesën më fundore që është rektumi, e të dalë jashtë. Kjo situatë e përditëshme krijon një mori simptomash që e lodhin së tepërmi pacientin në përditshmërinë e tij.

■Lind pyetja, pse dikush e ka zorrën e trashë, më të gjate se dikush tjetër? Njeriu lind me zorrë më të gjatë, apo zgjatet zorra gjatë jetës….

Zorra nuk zgjatet gjatë jetës, disa njerëz lindin me zorrë më të gjatë.

■Embriologjia e zhvillimit të zorrëve është komplekse dhe shpesh e paparashikueshme, duke çuar në ndryshime në gjatësi dhe pozicion. Një rritje e tepërt e segmentit kaudal të zorrëve në fazën 3 të embriogjenezës, mund të shkaktojë kolon sigmoid të tepërt, apo zorrë më të gjatë. Ky variacion mund të rrisë shanset për volvulus sigmoid, konstipacion kronik dhe mund të përbëjë rrezik pasi lupet apo segmentet e zorrës mund të mbështillen dhe të çojnë në pengim apo bllokim të tranzitit intestinal.

■Një segment i tepërt i zorrës së trashë sigmoide mund të jetë asimptomatik ose mund të çojë në komplikime digjestive, urinare dhe vaskulare. Koloni zbritës është normal në gjatësi, por shtrihet afër vijës së mesme, e cila mund të shtypë aortën kur ngarkohet me feçe. Radiologët dhe kirurgët duhet të jenë të vetëdijshëm për këto variacione për të vendosur një diagnozë të saktë dhe për të vendosur trajtimin e duhur gjatë kryerjes së kolonoskopisë dhe procedurave abdominopelvike.

■Dolichocolon mund të predispozojë për volvulus, përdredhje apo rrotullim jonormal që rrit intensitetin e ankesave dhe e çon pacientin në kirurgji.

■Nga eksperienca ime personale nuk e shoh vetëm te të moshuarit, pacientë psikiatrikë ose tek individët e institucionalizuar, por rëndom dhe në moshat mbi 30-40 vjeç që kanë marë laksativë (apo ilaçe për zbrazjen e zorrës) prej shumë vitesh, pasojë e vështirësisë ekstreme për të defekuar, pa një shkak të mirëfilltë të vështirësisë në jashtëqitje. Megjithatë, kjo nuk është pjesë e plakjes normale. Shkaku i saktë mbetet i panjohur.

■Dolichocolon diagnostikohet saktë në irigografi të barkut, që është superiore mbi të gjitha egzaminimet e tjera, ndërsa gjatë kolonoskopisë, mjeku konstaton një vështirësi më të theksuar të arrijë fleksurën lienale pasojë e gjatësisë anormale të sigmës dhe përthyerjeve të saj. Dhe Ct Abdomenit shpesh jep info të saktë në këtë drejtim.

■Dolikokoloni nuk konsiderohet në vetvete një sëmundje dhe si e tillë nuk kërkon trajtim në cdo pacient përvecse në rastet simptomatike. Termi është nga greqishtja e lashtë dolichos, distanca e gjatë.

■Simptomat mbizotëruese të dolichocolon janë kapsllëku, dhimbje barku, fryrje barku, vështirësi në zbrazjen e gazrave dhe volvulus. Koha e kalimit të feçes, apo ujit të trashë në zorrën e trashë zgjatet dhe rritet ndjeshëm, sa më shume lupe apo segmente të zgjatura e të përthyera të ketë zorra, gjë që rrit intensisitetin e simptomave, vështirësinë në defekim, distension abdominal, dhimbjet në fund të barkut, të përziera, të vjella, parehati dhe shpesh dhimbjet mund të marin formën e kolikave të forta që e detyrojnë pacientin të përfundojne në urgjencë.

■Zgjidhjet janë të personalizuara në varësi të klinikës dhe agresivitetit të simptomave. Një pjesë e pacientëve nga vështirësitë me vite në jashtëqitje , bëjnë problematika të pjesës fundore të zorrës si hemorroide, me deformacione anale teë shprehura, fissura apo çarje të zorrës, etj.

Kirurgjia mbetet alternativa e fundit dhe e domosdoshme në rastet me komplikacione dhe agresivitet të simptomave që rëndojnë ndjeshëm kualitetin e përditshmërise së jetës te këta pacientë.

Për më shumë informacion ose vizitë kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

Infeksionet Stafilokoksike, diagnostikimi, trajtimi dhe masat parandaluese

By Spitali Amerikan - Të Reja

Nga Dr. Monika Dede, mjeke infeksioniste

Infeksionet Stafilokoksike shkaktohen nga bakteret e stafilokokut, të cilat zakonisht gjenden në lëkurën ose në hundë te shumë persona të shëndetshëm. Në shumicën e rasteve, këto baktere nuk shkaktojnë probleme ose shkaktojnë infeksione relativisht të lehta të lëkurës.

Por infeksionet e stafilokokut mund të kthehen në vdekjeprurëse nëse bakteret futen më thellë trupit tuaj, duke hyrë në qarkullimin e gjakut, në kyçe, kocka, mushkëri, zemër ose dhe organe te tjera, veçanërisht te pacientët me imunitet të kompromentuar. Ditët e sotme është vënë re një numër në rritje i personave të shëndetshëm që po zhvillojnë infeksion nga stafilokoku.

Trajtimi zakonisht përfshin antibiotikë si dhe pastrimin e zonës së infektuar nëse është e nevojshme. Mëgjithatë, disa infeksione të stafilokokut nuk reagojnë mirë ndaj mjekimit dhe për këtë arsye aktualisht ka një rritje të rasteve që rezultojnë rezistente ndaj antibiotikëve të zakonshëm.

Shkaqet

Shumë persona janë bartës të baktereve të stafilokokut në lëkurën e tyre ose në hundë dhe nuk zhvillojnë kurrë infeksione të stafilokokut, megjithatë, nëse zhvilloni një infeksion stafilokoksik, ka shumë mundësi që ai të jetë nga bakteret që kemi mbartur për disa kohë.

Bakteret e stafilokokut mund të përhapen nga personi në person. Duke qenë se janë shumë të qëndrueshme ato mund të jetojnë në objekte të tilla si këllëfët e jastëkëve ose peshqirë për një kohë të mjaftueshme për t’i transferuar te personi që bie në kontakt me to.

Bakteret e stafilokokut mund t’ju bëjnë të sëmureni duke shkaktuar një infeksion. Ju gjithashtu mund të sëmureni nga toksinat e prodhuara nga bakteret tek ushqimet që konsumoni dhe të keni diarre e të vjella.

Parandalimi

Disa masa paraprake për të ulur rrezikun e marrjes së infeksioneve të stafilokokut:

– Lani duart. Lani duart rregullisht me sapun dhe ujë për të paktën 20 sekonda, si para, gjatë dhe pas përgatitjes së ushqimit; pas trajtimit të mishit të papërpunuar ose shpendëve; para se të ushqeheni; pas përdorimit të banjës; dhe pas prekjes së kafshvëve apo mbeturinave shtazore.
– Mbani të mbuluara plagët. Mbajini prerjet dhe gërvishtjet të pastra dhe të mbuluara me fasha sterile dhe të thata derisa të shërohen. Qelbi nga plagët e infektuara shpesh përmban baktere stafikolokoku.
– Shmangni ndarjen e sendeve personale si peshqirë, çarçafë, brisqe, veshje dhe pajisje sportive.
– Lani rrobat dhe çarçafët. Bakteret e stafilokokut mund të përhapen në veshje, peshqirë dhe krevat.
– Merrni masa paraprake për sigurinë ushqimore. Lani duart përpara se të përdorni ushqimin. Mbajini ushqimet në vende të freskëta dhe kushtet e duhura të higjienës.

Për më shumë informacion ose vizitë me mjekët tanë kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

Urtikariet, Dr. Shk.Alketa Bakiri: Ja çfarë duhet të bëni kur keni këto manifestime kutane në lëkurë të shoqëruara me skuqje dhe kruarje

By Spitali Amerikan - Të Reja

Urtikaria është një patologji e lëkurës që mund të prekë njerëz të të gjitha moshave. Urtikariet shoqërohen me skuqje e prurit dhe ne 50% të pacienteve vërehen angioedema apo enjtje të buzëve, syve etj. Urtikaria shfaqet në dy forma, akute dhe kronike. Sëmundja quhet akute kur shfaqja e simptomave nuk zgjat më shumë se 6 javë dhe kronike kur zgjat më shumë se 6 javë. Urtikaria akute mund shkaktohet nga infeksione kalimtare, nga një medikament apo pickimi i insekteve si bletë apo grerëza.Ka një sërë shkaktarësh, janë shumë të gjerë sa dhe mjeku gjendet dhe përballë sfidës për të përcaktuar shkakun apo shkaqet kur bëhen kronike.

Urtikariet mund të jenë dhe urtikarie kontakti dhe të nxitet shfaqja e tyre nga faktorë si: rënia në kontakt me barishtet, qenin, macen, latex-in ne doreza, tullumbace etj. Shfaqen dhe kur merr një medikament ose mund te nxitet shfaqja e tyre nga faktorë të ndryshëm fizikë, nga i nxehti, djersitja.Kjo gjendje mund të prekë dhe gratë shtatzëna në formën e papulave e pllakave urtikarjale pruritike (PUPPP- pruritic urticarial papules and plaques of pregnancy), të cilat shpesh shqetësohen nëse vihet në rrezik jeta e fëmijës, por nuk ka arsye për t’u shqetësuar.

Ende nuk eshte percaktuar shkaku i PUPPP, por mendohet se manifestime të tilla kutane në shtatzani shkaktohen nga tërheqja e presioni në lëkurë që ushtrohet me rritjen e zhvillimin e fëmijës, por edhe nga ndryshimet hormonale, ndërkohë që femija është i shëndetshëm. Megjithatë duhen bërë gjithe ekzaminimet e rekomanduara gjatë periudhës së shtatzënisë, në mënyrë që të sigurohemi se nuk ka çrregullime të funksioneve të organeve të tjera te nëna, që mund të ndikojnë në shëndetin e fëmijës.

Mund të kalohet me banja apo me kremra hidratues apo dhe duke shtuar antihistaminikë të gjenerates së dytë të konfirmuara tashmë nga një sërë studimesh si të sigurt në trimestrin e dytë dhe të tretë të shtatzënise.Ndjekja e një regjimi ushqimor të shëndetshëm dhe shmangia e ushqimeve të paketuara apo me konservante eshte e rekomanduar gjuthashtu. Ushqimet që shkaktojnë shpesh urtikarie te fëmijët janë qumështi, veza, kikirikët dhe frutat e thata ndërsa te të rriturit janë frutat e detit, prodhime ushqimore me origjine nga deti dhe frutat e thata.

Për më shumë informacion ose vizitë me mjekët tanë kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

Doktor, kur je mbi 40 vjeç, duhet ta marrësh aspirinën e zemrës?

By Spitali Amerikan - Të Reja

Përgatitur nga Dr.Alfred Nona, mjek kardiolog pranë Spitalit Amerikan 1

Përgjigjia është edhe PO edhe VARET (ose më shumë JO).

Pergjigja është PO, në rastet e PARANDALIMIT SEKONDAR, DYTËSOR, pra kur ka ndodhur një event kardio-vaskular, pavarsisht moshës në këtë rast, pra kur pacienti ka kaluar njëherë infarkt të miokardit, apo ka vendosur stent (rrjet metalike, unazë) në arteriet koronare, apo ka bërë rivaskularizim të zemrës nëpërmjet By-pass-it, apo ka kaluar një stroke iskemik/TIA (infarkt në tru), apo event atero-trombotik arterial në gjymtyrët inferiore etj etj. Pra në këto kategori pacientësh përdorimi i aspirinës me dozë kardiake është solid, gur themeli në trajtimin standard dhe rekomandohet fortësisht (medikament jetëshpëtues) dhe këtu nuk diskutohet përdorimi nga të gjitha protokollet europiane dhe ndërkombëtare.

Ndërsa përgjigja është VARET (ose më shumë JO) në shumicën e rasteve të PARANDALIMIT PRIMAR, PARËSOR, pra tek ata pacientë që nuk kanë patur një ngjarje kardio-vaskulare të mëparshme, dhe kur aspirina mund të përdoret për të parandaluar një event kardio-vaskular madhor të mundshëm në të ardhmen tek individë që dukshëm janë të shëndoshë (si parandalim infarkti, vdekje kardio-vaskulare apo stroke).

Te kjo kategori individësh të cilët janë pjesa dërrmuese “evidenca shkencore” për perdorimin e aspirinës është pak e qartë dhe e debatueshme dhe jo solide si parandalimi sekondar, sepse nga studimet duket sikur përfitimet në krahasim me efektet anësore (hemorragji të ndryshme, hemorragji intrakraniale, stroke hemorragjik etj etj) nuk anojnë dukshëm drejt të parës, pra nuk kemi “benefite klinike neto” në favor të parandalimit të ngjarjeve si infarkti në zemër apo në tru. Aspirina është medikament anti-agregant (hollues që pengon mpiksjen e gjakut në fazën e tij fillestare) dhe si e tillë ka efekte pozitive dhe negative (si të gjitha medikamentet) edhe pse në popullatë pranohet lehtë për tu marrë si terapi.

Në vitin 2018 dolën rezultatet e tre studimeve të rëndësishme (Aspree, Ascend dhe Arrive) dhe një tjeter studim në 2020-tën (IPS-3) përfshirë edhe studimet e mëparshme që kane filluar që nga viti 1988, dhe në total janë testuar rreth 168.000 pacientë. Të marra së bashku këto studime shkencore aktualisht NUK REKOMANDOJNË PËRDORIMIN e aspirinës te pacientët me RISK TË ULËT për ngjarje kardio-vaskulare në 10 vitet e ardhshme dhe PËRDORIM të aspirinës, nëse nuk kanë risk për hemorragji, nëse kategorizohen si pacientë me RISK TE LARTË për ngjarje në 10 vitet e ardhshme (edhe pse rekomandohet mesatarisht ose lehtësisht dhe jo fortësisht si në rastin e parandalimit sekondar të mësipërm) dhe terapi akoma më e individualizuar te pacientët me RISK MESATAR. Është detyrë e mjekut të shtresëzoje pacientët në këto tre kategori.

Në kohët e sotme përpara se të japim aspirinën në parandalim primar duhet:

1) të trajtojmë në mënyrë rigoroze faktorët e riskut që dëmtojnëe zemrën, pra të kurojmë mirë hipertensionin, të kurojmë mirë diabetin, mos të konsumojmë duhanin dhe të kurojmë mirë kolesterolin. Gjithashtu të ruajmë një mënyrë jetese cilësore, jo sedentare, jo obezitet, të kryejmë aktivitet fizik aerobik të rregullt dhe dietë të ekuilibruar.
2) Nëse pacienti është > 70 vjeç (ka protokolle edhe >60 vjeç), MOS të përdorim aspirinën në parandalim primar, sepse këtu risku për efekte anësore (zakonisht hemorragji gastro-intestinale, hemorragji intrakraniale etj) është i lartë, pra rreziqet janë njëlloj apo tejkalojnë benefitet.
3) Nëse kemi kryer imazheri si CAC score (calcium score) në Angio CT koronare, apo kemi koronaropati gjithmonë në Angio-TC, nëse kemi stenoza në arteriet karotide të kryera me eko-color- doppler karotide (stenoza >50%), nëse kemi nje ABI<0,9, të gjithë këta individë konsiderohen me risk të lartë dhe këtu aspirina mund të perdoret në parandalim primar, pra benefitet tejkalojnë rreziqet.
4) Nëse në bazë të disa të dhënave klinike-anamnestike-laboratorike (si mosha, hipertensioni, kolesteroli, gjinia dhe duhani) mjekët duhet të llogarisin dhe kategorizojnë pacientin në tre grupe (me risk të ulët-të mesëm-dhe të lartë e gjithë kjo nëpërmjet “SCORE 2”, instrument ky i fundit që mundëson kategorizimin e pacientëve dhe është një përmbledhje e faktorëve të riskut që dëmtojnë zemrën të marrë së bashku, në USA përdoret ASCVD duke përfshirë edhe diabetin) dhe si më lart, aspirina rekomandohet të përdoret te disa pacientë me risk mesatar dhe ata me risk të lartë edhe nëse nuk kanë risk për hemorragji dhe jo te pjesa më madhe që janë me risk të ulët-mesatar. Pra vetëm hipertension dhe të marrësh aspirinën, apo vetëm diabet i pakomplikuar dhe të marrësh aspirinën apo vetëm kolesterol dhe të marrësh aspirinën apo vetëm duhanpirës dhe te marrësh aspirinën apo edhe më keq asnjë faktor risku dhe të marrësh aspirinën, sepse jam mbi 40 vjeç, NUK REKOMANDOHET. Kombinim i disa faktorëve BASHKË (pra edhe diabet edhe duhanpirës edhe me hipertension), që rrisin riskun për sëmundje kardio-vaskolare, atëherë PO mund të gjykohet të merret.

Mund të përmblidhet që në 100 pacientë që sot trajtohen me aspirinën me dozë të vogël për parandalim primar vetëm 10-20% e tyre kanë realisht nevojë ta marrin këtë medikament (ndaj pergjigjja është më shumë JO), pra vetëm tek ata pacientë që kategorizohen me risk mesatar-të lartë. Është detyrë e kardiologut apo e mjekut që aspirina mos të përdoret te të gjithë pa dallim (mjafton të jenë > 40 vjeç) por në mënyrë selektive, pra terapi e personalizuar në bazë të faktorëve të riskut individual apo qoftë edhe ndonjëherë imazherik, në mënyrë që benefitet të tejkalojnë qartazi efektet anësore.

PS: 1) nëse aspirina përdoret te të gjithë, pa dallim, parandalojmë 2 ngjarje madhore kardio-vaskulare në 1000 pacientë të trajtuar për një vit, pra kuptohet parandalojmë pak.

2) nëse jemi duke marrë aspirinën edhe në parandalim primar për më shumë se një vit, qoftë edhe pa indikacion, ekziston rreziku i “rebound” nga ndërprerja (rritjes së eventeve kardiake) ndaj duhet kujdes.

3) nuk diskutohet përdorimi i aspirinës në parandalim sekondar por primar, te ky i fundit duhet të identifikohen në mënyrë rigoroze pacientët e duhur në mënyrë që bilanci të shkojë qartazi për nga benefitet.

Për më shumë informacion ose vizitë kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

Ad hominem “Protegas sanitas, diutius vivere” – Mbroni shëndetin, të jetoni gjatë.

By Spitali Amerikan - Të Reja

Përgatitur nga MD. PhD, Lida Shosha #ColorectalConsultant, Spitali Amerikan 1.

Marsi kudo në botë është muaj sensibilizimi kundër Kancerit Kolorektal apo tumorit të zorrës së trashë. Për të nëntin vit radhazi Spitali Amerikan i bashkohet Colorectal Cancer Alliance, në një fushatë sensibilizuese, informuese, ndërgjegjësuese, diagnostikuese për të përcjellë informacionin e duhur në popullatë për moshat e rrezikuara, në mënyrë që sëmundja të diagnostikohet në kohë të hershme, edhe të kurohet plotësisht. Parandalimi është strategjia më e mirë e kurimit “Locus praeventioni melior quam rememdium”.

Po çfarë është kanceri i zorrës së trashë? Sa të prekur janë shqiptarët? A ka ndikuar Pandemia në shtimin e numrit të rasteve me tumor?

Pas njoftimit të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) për pandeminë globale të COVID-19 në mars 2020 dhe zhvendosjen e burimeve të kujdesit shëndetësor për kontrollin e këtij infeksioni, programet e depistimit të kancerit, veçanërisht kancerit kolorektal (CRC) u pezulluan në shumë vende të botës. Sipas të dhënave të GLOBOCAN 2020, CRC është kanceri i tretë i përhapur dhe i dyti më vdekjeprurës në botë. Ulja e depistimit të kancerit kolorektal pas pandemisë COVID-19 kryesisht, ishte për shkak të kufizimeve të vendosura për prevalencën e lartë të sëmundjes COVID-19 dhe mungesës së paraqitjes në spitale për shkak të frikës nga infektimi COVID-19.

Një studim gjithëpërfshirës, në qershor 2021 në bazë të të dhënave të ndryshme, nga Medline, Web of Science dhe Scopus, konstatoi se në përgjithësi, depistimi i kancerit kolorektal është ulur nga 28 – 100% në vende të ndryshme dhe në periudha të ndryshme pas fillimit të pandemisë COVID-19. Gjatë kësaj periudhe, vetëm 2 deri në 2.5% e spitaleve dhe qendrave të depistimit me kapacitet vazhduan të funksionojnë, dhe më shumë se 77% e tyre e kufizuan aktivitetin e tyre në më pak se 10% të kapacitetit të tyre normal. Gjithashtu, studimi i rasteve që kërkonin kolonoskopi, tregoi një rënie prej 65.7% te tyre, ndërkohë kolonoskopia survejuese tregoi një rënie prej 44.6 në 79%, kolonoskopia me recetë u ul 60 – 81%, dhe referimet për kolonoskopi treguan një rënie totale në tërësi, prej 43%. Megjithatë, kolonoskopia urgjente tregon një rritje prej 2 deri në 9%. Përdorimi i testit imunokimik fekal (FIT) gjithashtu ishte përgjithësisht në rënie, por po rritet në zonat që përdoren si alternativë për kolonoskopinë. Kështu, shërbimet e kujdesit parandalues, duke përfshirë kontrollin e kancerit kolorektal (CRC) në sistemet shëndetësore kanë parë një rënie dramatike në mbarë botën.

Mbetet për t’u parë, ndikimi i Pandemisë dhe i infektimit me Covid-19, në rritjen apo jo të rrezikut të kancerit kolorektal në popullatë, në studime multicentrike më afatgjata në komorbititetin që ky virus pati në organizmin e njeriut, por një gjë është e sigurt, që frika ndaj infektimit dhe mbyllja e një pjese të mirë të spitaleve, shtyrja e kolonoskopive diagnostikuese, survejuese, rikontrolluese, i detyroi pacientët të paraqiteshin vonë në spitale për ndihmë, qoftë në diagnostikim, qoftë edhe në trajtime kirurgjikale apo onkologjike.

Po çfarë është Kanceri i zorrës së trashë?

Kanceri kolorektal është formacion tumoral me qeliza atipike që rritet në murin e zorrës së trashë, dhe duke u zhvilluar, prek gradualisht të gjithë murin e saj, duke u përhapur lokalisht dhe në distancë në organe të tjera të trupit. Gjenetikisht është vërtetuar që kanceri i kolonit dhe ai i rektumit janë të njëjtë. Kjo ndodh për shkak të mutacioneve gjenetike kryesisht në genin APC, TGF-b, DCC, TP53 të cilat e shndërrojnë adenomen në karcinomë. Është sëmundja e tretë më e diagnostikuar ndër sëmundjet tumorale dhe zë vendin e dytë për vdekjet nga tumori në burra dhe gratë, ndërsa kanceri anal përbën rrreth 4% të rasteve të diagnostikuar me kancer të zorrës së trashë. Incidenca rritet me rritjen e moshës dhe është pak më e lartë tek meshkujt se femrat.

Sipas Statistikave Përmbledhëse 2018 / Albania Burimi: Globocan 2018, Incidenca mesatare vjetore e kancerit kolorektal në Shqipëri, në një popullsi në total 2.934.345 popullsi, është rrreth 9.7 për 100.000 persona, ndërsa në rrrethin e Tiranës, është 13.6 për 100000. Kanceri Kolorektal është në vendin e 8 me incidence 8.4% dhe vdekshmëria 3,7%. Është konstatuar që ka rrreth 188 raste të reja me Kancer Rectum/vjet, Kancer Koloni 186 raste të reja/vit, Kanceri Anal 28 raste/raste të reja, numër total të Kancerit Anokolorectal rrreth 402 raste të reja në vit.

Zbulimi i hershëm dhe ekzaminimi i kancerit duhet të shihet si një mjet kryesor i kujdesit shëndetësor, gjithashtu, pasi investimi në programin e screening mbron më të dobëtit në popullatë, zvogëlon barrën sociale të kancerit dhe zvogëlon të gjitha llojet e kostove të kujdesit shëndetësor, përfshirë ato për operacionin radikal, shtrimin në spital me ditëqëndrime të zgjatura, dhe aplikimin e kimio-radioterapisë. Incidenca e CRC në Shqipëri rezulton më e ulët në krahasim me vendet e tjera evropiane, por Shqipëria duhet të aplikojë programin kombëtar të screening për të diagnostikuar më shumë kancer të hershëm dhe për të parandaluar këtë sëmundje, para se të shkojnë në fazat e përparuara metastatike. Në vendet ku programet e screening u krijuan dy ose tre dekada më parë, u konstatuan uljet e niveleve të vdekjeve dhe ulje të shpenzimeve që lidheshin direkt me kostot e ndërhyrjeve kirurgjikale. Më shumë akses në kolonoskopinë dhe zbulimin në fazën e hershme, si dhe teknikat e përmirësuara kirurgjikale, radioterapinë, kimioterapinë, terapinë e personalizuar dhe kujdesin paliativ, do të kontribuojnë në uljen e numrit të vdekjeve për shkak të kancerit kolorektal.

Rreth 72 % të rasteve i përkasin kancerit të kolonit dhe 28% atij anorektal. Rreziku i zhvillimit të këtij kanceri gjatë jetës është mesatarisht 1 (një) në 20 persona (5-6%), rreth 1;22 meshkuj dhe 1;23 femra, por kjo e fundit në fakt varet dhe nga faktorët e riskut individual.

Parandalimi parësor është strategjia kryesore për të reduktuar barrën globale në rritje të kancerit të zorrës së trashë, megjithatë, duhet theksuar se kanceri kolorektal, me një shkallë vdekshmërie prej 9.4%, është shkaku i dytë i vdekjes nga kanceri në botë pas kancerit të mushkërive dhe shkaku i tretë kryesor i vdekjes nga kanceri te meshkujt dhe femrat. Gjithashtu, është kanceri i tretë më i zakonshëm tek meshkujt dhe kanceri i dytë më i zakonshëm tek femrat.

Më shumë se 1.9 milionë raste të reja dhe 935,000 vdekje nga ky kancer kanë ndodhur në vitin 2020, rritje e ndjeshme nga mesatarja vjetore, prandaj zbulimi i hershëm përmes ekzaminimit rutinë është gjithashtu i nevojshëm për të përmirësuar shkallën e vdekshmërisë së këtij kanceri. Meqenëse ulja dramatike e depistimit të kancerit për shkak të pandemisë Covid-19 ka pasur një ndikim të rëndësishëm në diagnostikimin e kancerit, veçanërisht kancerin e zorrës së trashë, diagnostikimin në faza të avancuara ose në fazat e mëvonshme, fillimin e vonuar të trajtimit, uljen e cilësisë së jetës dhe rritjen e vdekshmërisë, janë probleme të lidhura me pandeminë COVID-19.

Por rreth 20% e pacientëve në kohën që diagnostikohen kanë metastaza në distance dhe 25% e tyre kanë metastazë solitare potencialisht të rrezekueshme në mëlçi, e cila duhet të hiqet pasi e rrit mbijetesën e këtyre pacientëve. Në Shqipëri në momentin kur pacientët diagnostikohen, përqindja e tumorit metastatik është më e lartë dhe shkon mbi 50%. Kjo për faktin se pacientët vijnë vonë, nuk ka program kombëtar të screening për kancerin kolorektal, i cili është i detyrueshëm mbi moshën 50 vjeç, siç e kanë shumë prej vendeve të zhvilluara, dhe se konsulta për këtë kategori pacientësh akoma është tabu dhe konsiderohet e sikletshme. Sigurisht, ndikon edhe fakti që Shqipëria ka numër të pakët specialistësh të profilizuar në kirurgjinë kolorektale, të cilët kanë më tepër eksperiencë në diagnostikimin dhe trajtimin adekuat të kësaj patologjie.

Më tepër se 80% e kancerit të zorrës vjen nga polipet adenomatoze të cilat identifikohen nga kolonoskopia, dhe nëse ato kapen 2-3 vjet para se të shfaqet kanceri simptomatik, vdekjet nga tumori ulen deri në 60%.

Kryerja e testit imunologjik të enzimës M2-PK , biomarkeri kyç në kancerin kolorektal dhe polipet, e cila lidhet me metabolizmin tumoral dhe jo prezencën e gjakut në feçe ndihmon në diagnozën e tij të hershme Kjo bëhet me anë të egzaminimit të feçes, dhe nese është pozitive, atëhere pacienti i nënshtrohet kolonoskopisë.

Rreth 95% e rasteve të kancerit kolorektal janë adenokarcinoma dhe pjesa tjetër limfoma dhe karcinoma skuamoze qelizore. Adenokarcinoma e mer origjinën nga epiteliumi glandular i mukozës së zorrës. Në varesi të arkitekturës glandulare, pleomorfizmit dhe mukosekrecionit, adenocarcinoma ka tre shkallë të diferencimit që janë; e mirë diferencuar, mesatarisht e diferencuar dhe e padiferencuar. Në zorrën e trashë zhvillohen lloje të ndryshme polipesh por është adenoma që njihet si prekanceroze, ato janë të shpeshta sidomos në meshkujt mbi 50 vjeç. Nën moshën 40 vjeç, zhvillohen më pak se 2% e kancereve të zorrës së trashë. Duhet të përjashtohet predispozicioni gjenetik i trashëguar si polipozat adenomatoze familjare, ose kancerin jopolipoz të trashëguar që është vetëm në 4% e kancereve kolorektalë.Testet gjenetike laboratorike të gjakut janë shumë ndihmëse për të parë se cili pjesëtar i familjes është i rrrezikuar dhe ndihmojnë në përcaktimin e riskut. Vitet e fundit konstatojmë që në Shqiperi është rritur numri i rasteve me tumor të zorrës së trashë nën moshat 50 vjeç, madje dhe nën moshat 40 vjeç, sikundër kemi diagnostikuar dhe trajtuar raste dhe nën moshat 30 vjeç.

Nga mosha 50-75 vjeç rekomandohet të bëhet:

Çdo vit feçe gjak okult, sigmoidoskopy çdo 5 vjet, kolonoskopy çdo 10 vjet. Këto ndihmojnë në diagnostikimin e hershëm të polipeve dhe formacioneve potencialisht displazike. Sot aplikohet dhe kolonoskopia virtuale via CT, por kjo e fundit ka kosto më të lartë, ka rrezatim nga skaneri, dhe nuk mund të bëjë polipektomitë që i realizon kolonoskopia standarde. Në rastet me rrezik të lartë ekzaminimi duhet të fillojë pas moshës 40 vjeç. Pas moshës 75 vjeç kontrollet rekomandohen në varësi të situatave problematike që mund të paraqiten. Shumë vende, duke parë shtimin e rasteve dhe nën moshën 50 vjeç, kanë ulur moshën e skriningut që fillon në 45 vjeç. OBSH në studimet që kanë bërë sugjerojnë që nga ekzaminimi çdo dy vjet ose çdo vit të feçes, pas 10 vjetësh, mund të ketë një reduktim deri në 20% në vdekshmërinë e kancerit kolorektal. Parandalimi ofron strategjinë më të sigurt dhe afatgjatë për kontrollin e kancerit. Politikat dhe programet kombëtare duhet të zbatohen për të rritur ndërgjegjësimin, për të zvogëluar ekspozimin ndaj faktorëve të rrezikut të kancerit dhe për të siguruar që njerëzit të kenë informacionin dhe mbështetjen që ata kanë nevojë për të adoptuar mënyra jetese të shëndetshme.

Faktorët kontribues

Pse është rritur numri i kancerëve tek të rinjtë?

Nuk dihet pse ka ndryshuar gjenetika, mbase stili dhe mënyra e ushqyerjes, konsumimi me tepricë i mishit të kuq dhe produkteve të zgarës, obeziteti, jeta sedentare, alkoli dhe duhani janë faktorët kontribues të këtyre tumoreve.

– Aktiviteti fizik, faktorët dietetik, mbipesha

Aktiviteti fizik i rregullt dhe mbajtja e një peshë të shëndetshme të trupit, së bashku me një dietë të shëndetshme, zvogëlojnë dukshëm rrezikun e kancerit. Ekziston një lidhje midis mbipeshës dhe obezitetit ndaj shumë llojeve të kancerit, si ezofagut, kolorektumit, gjirit, endometrit dhe veshkave. Ushqimi i lartë në fruta dhe perime të pasura me fibër mund të ketë një efekt mbrojtës të pavarur kundër kancerit të zorrës së trashë. Sikundër konsumimi i mishit të kuq është akuzuar si faktor kontribues në zhvillimin e kancerit kolorektal.

– Alkooli është një faktor rreziku për shumë lloje të kancerit duke përfshirë kancerin e gojës, faringut, laringut, ezofagut, mëlçisë, kolorektumit dhe gjirit. Rreziku i kancerit rritet me sasinë e alkoolit të konsumuar. Për disa lloje të kancerit, pirja e alkoolit të rëndë të kombinuar me përdorimin e duhanit rrit ndjeshëm rreziqet e kancerit. Në vitin 2010, kanceret që i atribuohen alkoolit vlerësoheshin të jenë përgjegjës për 337.400 vdekje në mbarë botën, kryesisht në mesin e meshkujve.

– Duhani. Në mbarë botën, përdorimi i duhanit është faktori më i madh i shmangshëm i rrezikut për vdekshmërinë e kancerit dhe vret rreth 6 milionë njerëz çdo vit, nga kanceri dhe sëmundjet e tjera. Tymi i duhanit ka më shumë se 7000 kimikate, të paktën 250 janë të njohur të jenë të dëmshme dhe më shumë se 50 janë të njohur për të shkaktuar kancer. Pirja e duhanit shkakton shumë lloje të kancerit, duke përfshirë kancerin e mushkërive, ezofagun, laringut, gojës, fytit, veshkës, fshikëzës urinare, pankreasit, stomakut dhe qafës se mitrës.

– Ndotja e ajrit, ujit dhe tokës me kimikate kancerogjene kontribuon në ngarkesën e kancerit në nivele të ndryshme varësisht nga mjedisi gjeografik. Ndotja e ajrit në natyrë është klasifikuar si kancerogjen, për njerëzit ekspozimi ndaj kancerogjenëve gjithashtu ndodh nëpërmjet kontaminimit të ushqimit, siç janë aflatoksinat ose dioksinat. Në vendin tonë duhet një kontroll më i rreptë ushqimor nga strukturat shtetërore mbi produktet e konsumimit nga popullata në drejtim të përdorimit brenda normave të përcaktuara nga komuniteti europian sidomos në drejtim të përdorimit të OMGJ. Ka mendime kontraverse mbi përdorimin e tyre.

Ka studime që lidhin rreziqet e OMGJ-ve në shëndetin e njeriut, kryesisht me çrregullime metabolike, diabeti, reaksione alergjike, komprimim të imunitetit të njeriut, rezistencë ndaj përdorimit të antibiotikëve, dhe sëmundjet tumorale. Ekspertët në vende të ndryshme mendojnë që duhet Moratorium mbi përdorimin e OMGJ-ve në bujqësi dhe industrinë ushqimore. Këshillohet konsumimi i sa më shumë produkteve bio, fruta dhe perime, por jo gjithmonë të gjindshme nëpër markete. Ajo që duket e bukur, jo gjithmonë është e dobishme për shëndetin. Një grup shkencëtarësh nga 13 vende kanë mbështetur thirrjet për një moratorium për bllokimin e ushqimeve të modifikuara gjenetikisht pas miratimit të hulumtimeve të pabotuara që kanë ngritur frikën e rreziqeve të mundshme shëndetësore. Qeveria britanike ka qenë nën presion për të vepruar, pas një njoftimi nga 22 shkencëtarët që hulumtimi i kryer nga Dr. Arpad Pusztai në Institutin e Kërkimeve Rowett në Aberdeen të Britanisë së Madhe, kishte gjetur prova të ndryshimeve të sistemit imunitar dhe dëmtimit të organeve në minjtë të ushqyer me ushqim të modifikuara gjenetikisht. Eksperimentet dhe debatet në këtë pikë janë të nxehta dhe vazhdojnë në shumë vende të botës, në të dy krahët.

Diagnoza e hershme

Diagnoza e hershme e kancerit rrit gjasat për trajtim të suksesshëm duke u fokusuar në zbulimin e pacientëve simptomatikë sa më shpejt që të jetë e mundur. Ajo ka për qëlli, ka për qëllim zvogëlimin e përqindjes së pacientëve të cilët janë diagnostikuar në fazën e vonshme dhe ajo përmirëson rezultatet e trajtimit duke siguruar kujdesin në fazën më të hershme të mundshme dhe prandaj është një strategji e rëndësishme e shëndetit publik në të gjitha mjediset. Pasojat e kujdesit të vonuar të kancerit mbartin gjasat më të ulëta për mbijetesë, morbiditet më të madh të trajtimit dhe kosto më të lartë të kujdesit, duke rezultuar në vdekje të shmangshme dhe paaftësi nga kanceri.

Agjensia Ndërkombëtare për Hulumtime mbi Kancerin (IARC) ka arritur në përfundimin se përfitimet e depistimit me testet e përcaktuara aktualisht të bazuara në jashtëqitje (testi i gjakut okult fekal ose testi imunokimik i feceve) dhe ekzaminimet endoskopike (sigmoidoskopia ose kolonoskopia) janë shumë të vlefshme. Prandaj, testet e jashtëqitjes, të cilat janë të lira dhe të lehta për t’u realizuar, janë më praktike në shumë zona të botës, përfshirë edhe Shqipërinë. Programet e screening nuk rekomandohen në shumë vende me indeks të ulët të zhvillimit me incidencë të ulët, kështu që këto nisma janë të pakta në Afrikë, Azi dhe Amerikën e Jugut. Shqipëria ende nuk ka një program kombëtar screening për parandalimin e kancerit kolorektal. Mbijetesa është shumë më e lartë kur kanceri kolorektal zbulohet në një fazë të hershme; sidoqoftë, më pak se gjysma e rasteve diagnostikohen herët, madje edhe në vendet e zhvilluara, kryesisht për shkak të niveleve të kontrollit suboptimal. Për shembull, vetëm rreth 40% e kancerit kolorektal diagnostikohen në një fazë të hershme në Kanada, Danimarkë dhe Mbretërinë e Bashkuar, më shumë se 50% e rasteve kur vijnë në spitale në Shqipëri janë tashmë faza të përparuara metastatike.

Trajtimet moderne të kancerit kolorektal përfshijnë protokollet e trajtimit kirurgjikal, i cili realizohet me kirurgji tradicionale të hapur, laparaskopike (me sondë) dhe kirurgjinë robotike e cila është shumë efikase sidomos në tumoret e rektumit. Trajtimit kirurgjikal i bashkangjitet trajtimi neoadjuvant (para operacionit) me kemio-radioterapi në varësi të vlerësimit bashkarisht me mjekun onkolog, dhe trajtimi postoperator me kemio-radioterapi, po përsëri në konsulencë me mjekun onkolog. Trajtimi i kancerit kolorektal është trajtim multidisiplinar, dhe përfshin disa specialistë të fushës, si kirurg, onkolog, radiolog, gastroenterolog, anatomopatolog, staf për kujdesin ndaj kolostomisë dhe rehabilitimit të pacientit etj.

Shoqëria shqiptare ka nevojë për ndërgjegjësim të vazhdueshëm, informim më të gjitha burimet e informacionit, aplikimin e planit kombëtar të kontrollit të detyrueshëm kolonoskopik mbi moshën 50 vjeç, për parandalimin në kohë të sa më shumë rasteve potencialisht tumorale me një kosto të rënduar financiare si për shtetin ashtu dhe për individin, përgjatë procesit të trajtimit.

Politikat sensibilizuese dhe parandaluese mjekësore, duhet të konsiderojnë zbatimin e disa elementeve kyç si:

– Rritja e ndërgjegjësimit të publikut duke transmetuar programe edukative dhe praktike në masmedia (radio dhe televizion) për rrezikun e kancerit kolorektal, pasojat dhe rezultatet e vonesës së referimit në qendrat diagnostike nëse ka simptoma të dyshimta, si dhe përfitimet e referimit në kohë.

– Pacientët duhet të inkurajohen të shkojnë të vizitohen në kohë tek mjeku specialist.

– Organizimin e fushatave për të rritur sensibilizimin kundrr kancerit kolorektal, për të rritur njohuritë dhe ndërgjegjësimin e publikut duke përdorur kapacitetet ekzistuese, duke përfshirë punonjësit e shëndetësisë, studentët e universitetit, OJQ-të dhe grupet vullnetare.

– Zbatimi i programeve të depistimit falas ose me kosto të ulët

Konsideroni seriozisht simptomat e Kancerit kolorektal dhe drejtohuni në qendrat e specializuara në kohën e duhur!

“Dum vita est spes est” Where there is life, there is hope ” Ku ka jete, ka dhe shprese”

Përgatitur nga MD. PhD, Lida Shosha #ColorectalConsultant, Spitali Amerikan 1.

Për më shumë informacion ose vizitë kontaktoni në 042357535 ose klikoni në: rezervime.spitaliamerikan.com

Spitali Amerikan, përqafoje jetën!

Page 1 of 3412 3 ›»